19 Φεβ 2015

Γιατί το «πειρατικό» ξέχασε την Πορτογαλία;

Πέρασε στα ψιλά, αλλά το Eurogroup της Δευτέρας είχε ως πρώτο θέμα στην ατζέντα, όχι την Ελλάδα, αλλά την απόφαση της Πορτογαλίας να αποπληρώσει πολύ νωρίτερα το μισό περίπου από το δάνειο που έχει λάβει από το ΔΝΤ. Ο ίδιος ο «κακός» Dijsselbloem σχολίασε, ότι «όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία δείχνει πόσο γρήγορα μια χώρα μπορεί να επιστρέψει και να σταθεί στα δικά της πόδια». Το όφελος για την χώρα της Ιβηρικής από την κίνηση αυτή δεν θα ξεπερνάει ετησίως τα 500 εκ. ευρώ. Αλλά από πλευράς συμβολισμού για τον λαό της, το όφελος είναι ανυπολόγιστο καθώς σηματοδοτεί το τέλος επώδυνων καταστάσεων. Λαός και κυβέρνηση δικαιούται πλέον να σκίσουν τα μνημόνια και να διώξουν τους δανειστές από το εδαφός τους. 
     Θα αναρωτηθεί και δικαίως κάποιος, πως η Πορτογαλία σε σχέση με την Ελλάδα τα κατάφερε τόσο καλά. 
     Για όσους δεν θυμούνται, η Πορτογαλία χτυπήθηκε από την κρίση έναν χρόνο μετά από εμάς. Ήταν Μάρτιος του 2011 όταν τα τρία μεγαλύτερα πολιτικά κόμματα της Πορτογαλίας -Σοσιαλιστές, Σοσιαλδημοκράτες και Συντηρητικοί- συμφώνησαν για το χρονοδιάγραμμα μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας, με κοινή τους δήλωση στον πρόεδρο της χώρας Καβάκο Σίλβα. Λίγες μέρες αργότερα, τον Απρίλιο του 2011 η Πορτογαλία ζήτησε διεθνή βοήθεια και ξεκίνησαν οι επισκέψεις της τρόικας. 
     Τρία χρόνια μετά η τρόικα και οι συχνοί έλεγχοι ήταν παρελθόν. 
      Η υπαγωγή της Πορτογαλίας σε πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής είχε σοβαρό αντίκτυπο στην πολιτική σκηνή και την κοινωνία. Υπαγόρευσε όπως και στην Ελλάδα περικοπές μισθών και συντάξεων, περιστολή του κοινωνικού κράτους και του δημοσίου τομέα, παράγοντες οι οποίοι συνέβαλαν στην εκτίναξη της ανεργίας στο 15%. Εκδηλώθηκαν έντονες αντιδράσεις, ενώ τμήμα των περικοπών, που υπαγόρευσε το μνημόνιο, κρίθηκαν αντισυνταγματικές από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πορτογαλίας. Στη διάρκεια του τριετούς προγράμματος η χώρα μείωσε το έλλειμμα στο 4,9% του ΑΕΠ και υλοποίησε ιδιωτικοποιήσεις. Το δημόσιο χρέος της προβλέπεται στο 130,5% του ΑΕΠ το 2014 έναντι του 94% το 2011, όταν προσέφυγε στους διεθνείς πιστωτές. 
      Ωστόσο, η Πορτογαλία έχει ήδη επανέλθει στις αγορές από τις αρχές του 2013. Πλέον καλύπτει πλήρως τις χρηματοδοτικές ανάγκες με δικές της εκδόσεις ομολόγων, με επιτόκια όχι υψηλότερα των Ισπανικών (2,5%) και φυσικά ατενίζει το μέλλον της με αισιοδοξία. 
      Θα ρωτήσει κανείς, δεν έχουν πολιτικές αντιπαραθέσεις σε αυτή την χώρα; Φυσικά και έχουν. 
    Μόλις την περασμένη εβδομάδα ο επικεφαλής του σοδιαλδημοκρατικού κόμματος (που έκανε την αίτηση για το μνημόνιο για λογαριασμό όλων) άσκησε έντονη κριτική στον συντηρητικό πρωθυπουργό για το υψηλό ποσοστό της ανεργίας και την διατήρηση ακόμα κάποιων μέτρων του σκληρού προγράμματος. Και γιατί να μην το κάνει; 
       Στα δύσκολα, όταν το πατριωτικό καθήκον το καλούσε, έβαλαν όλοι πλάτη και κράτησαν την χώρα όρθια. Τώρα όλοι δικαιούνται για να ομιλούν... 
    Φιλιππίδης Νίκος 
    MarketNews